My, doktoranci, często planujemy związać swoją przyszłość z pracą na uczelni. W naszym interesie jest rozpocząć zbieranie doświadczenia na jak wcześniejszym etapie. Najprostszym rozwiązaniem jest zazwyczaj zatrudnienie w alma mater. O ile kwestia zatrudnienia doktoranta na uczelni po ocenie śródokresowej nie jest problematyczna, o tyle niektóre ośrodki, nawet gdy potrzebują zlecić komuś prowadzenie zajęć i z chęcią wybrałyby nas do tego, to twierdzą, że ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce zakazuje zatrudnić im doktoranta przed oceną śródokresową.
Stanowisko takie jest błędne, jednak w argumentacji uczelni znajduje się ziarno prawdy. Zgodnie z art. 209 ust. 10 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce doktorant nie może być zatrudniony jako nauczyciel akademicki ani pracownik naukowy chyba, że:
- Uzyskał pozytywną ocenę śródokresową, przy czym w takim przypadku, jeśli będzie zatrudniony w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, zostanie ograniczone mu stypendium do wynosi 40% wysokości miesięcznego stypendium ustalonego zgodnie z art. 209 ust. 4 pkt 2 ustawy – prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
- Został zatrudniony jako nauczyciel akademicki albo pracownik naukowy w celu realizacji określonego przez ustawę projektu badawczego,
- Nie przysługuje mu prawo do stypendium.
Należy jednak zaznaczyć, że w art. 209 ust. 10 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce chodzi wyłącznie o nawiązanie stosunku pracy. Zgodnie z art. 117 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nawiązywanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim następuje wyłącznie na podstawie umowy o pracę. Dodatkowo w ustawie o Polskiej Akademii Nauk w art. 91 ust. 1 i 2 wskazano, że podstawą nawiązania stosunku pracy z pracownikiem naukowym jest umowa o pracę lub mianowanie. Podobnie określono w Ustawie o instytutach badawczych (art. 44 ust. 1 i 2). Oznacza to zatem, że art.209 ust. 10 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nie dotyczy zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej, np.: umowy zlecenia, jak również zatrudnienia w oparciu o pracę, lecz na innym stanowisku niż nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy. Prezentowane stanowisko zostało również potwierdzone przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w pisemnym stanowisku skierowanym do Rzecznika Praw Doktorantów! Treść stanowiska możesz znaleźć tutaj
Jeśli więc masz możliwość podjęcia zatrudnienia na uczelni, a jedynym problemem jest brak pozytywnej oceny śródokresowej wykorzystaj opinię Rzecznika Praw Doktorantów w przedmiocie możliwości zatrudniania doktorantów kształcących się w szkołach doktorskich i spróbuj wyjaśnić, że postanowienia ustawy nie zabraniają zatrudniania doktorantów w oparciu o umowę cywilnoprawną!
mgr Marcin Kopacki
Lokalny Ambasador Praw Doktoranta