Podstawą rekrutacji do szkół doktorskich są wymogi ustawowe, określone w art. 200 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce- Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. (Dz.U.2021.0.478). W myśl regulacji znajdujących się we wspominanym artykule, rekrutacja do szkoły doktorskiej odbywa się w drodze konkursu na zasadach określonych przez senat albo radę naukową. Zatem senat albo rada naukowa ma prawo określić zasady w takim stopniu, w jakim nie zostały uwzględnione w Ustawie. Rozumie się przez to, między innymi, aktywności naukowe uwzględnione jako istotne w procesie rekrutacji, a zatem wymieniane jako takie, za które będą przysługiwać punkty. Również liczba i zakres punktacji ustalany jest przez senat lub radę naukową. Co istotne, wymogi konkursowe w szkołach doktorskich różnić się będą od siebie. W jednej ze szkół kandydat może otrzymać maksymalną ilość punktów, a w innej nie uzyska tak dobrego wyniku. Związane to będzie z ustalaniem kryteriów przez senat i radę naukową w danej jednostce naukowej. Nie tylko punktacja może się różnić, ale także wymogi przedstawiania swoich osiągnięć. Jest dozwolone, by szkoła doktorska prowadziła rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami, dlatego też kwestie, o których będzie prowadzona dyskusja podczas tych rozmów, mogą różnić się od siebie w szkołach doktorskich. W jednej szkole kandydat może zostać poproszony o przedstawienie dotychczasowych wyników badań, w innej o zaprezentowanie planowanej metodologii i tez do doktoratu. Ważną kwestią jest podkreślenie, że senat lub rada naukowa nie mogą wprowadzać dodatkowych, nieprzewidzianych w ustawie, ograniczeń np. podmiotowych, (rekrutując tylko absolwentów konkretnej uczelni). Kolejnym istotnym elementem odnoszącym się do wymogów rekrutacyjnych, jest zobowiązanie podmiotu prowadzącego szkołę doktorską, by udostępnił zasady przeprowadzania rekrutacji i program kształcenia nie później niż 5 miesięcy przed rozpoczęciem rekrutacji. Następnym wymogiem odnoszącym się do podmiotu prowadzącego szkołę doktorską jest to, by wyznaczył konkretny termin, w którym rozpocznie rekrutację. Jeśli podmiot ten nie poda takiego terminu, stanie się nim termin otwarcia możliwości składania wymaganych dokumentów, czyli pierwszy możliwy dzień do zgłaszania kandydatur do szkoły doktorskiej. Udostępnianie wspominanych zasad rekrutacji i programu kształcenia powinno odbywać się elektronicznie. Pożądane jest, by udostępnienie ich miało miejsce na stronie internetowej szkoły doktorskiej i w Biuletynie Informacji Publicznej podmiotu prowadzącego daną szkołę doktorską.
mgr Katarzyna Kowalik
Lokalny Ambasador Praw Doktoranta
Artykuł został napisany w ramach projektu pn. „Lokalny Ambasador Praw Doktoranta” organizowanego przez Krajową Reprezentację Doktorantów ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach zadania publicznego „Organizowanie i animowanie działań na rzecz środowiska akademickiego” w 2021 r